Dans over de ups en downs van het alleen zijn | Theater a/d Rijn | fotografie: Sjoerd Derine
Een dans die de confrontatie met jezelf verbeeldt. Zo zou je de solovoorstelling ‘Solitude’ van de Arnhemse hiphoppionier Ruben Chi kort kunnen samenvatten. Op 14 oktober gaat de voorstelling in première in het Arnhemse Theater a/d Rijn. Een dansvoorstelling waarin Ruben Chi de hoogtes en dieptes deelt van stilte en eenzaamheid. Én een dansvoorstelling waarin de danser en choreograaf niet zelf het podium betreedt, maar de Amsterdamse hiphopdanser Joley Groeizaam in de spotlights zet. Chi is dit keer de maker, en wij gaan met hem in gesprek.
Solitude: op het lijf geschreven choreografie
,,Ik heb er wel aan gedacht om in deze voorstelling zelf te dansen, maar heb het toch niet gedaan. Ik wil me ook als maker ontwikkelen. Beide zou in dit geval te veel zijn. Ik kon me nu volledig op het maken focussen en ik kan nu met meer afstand kijken.” Chi ontmoette Groeizaam toen eerstgenoemde op het Creative College in Utrecht de eindvoorstelling van derdejaars studenten begeleidde. ,,Ik was van hem onder de indruk en heb toen met hem afgesproken dat we een keer iets samen zouden doen.” Hij omschrijft Groeizaam als een expressieve danser, die heel goed ‘in de emotie’ weet te komen en die zowel yin als yang is, vrouwelijk en mannelijk. ‘Solitude’ is letterlijk en figuurlijk op het lijf van Groeizaam geschreven. ,,Híj moet het doen. Ik heb het geschreven met hem in gedachten.”
Een dans over de confrontatie met jezelf, over de stilte in jezelf vinden, over jezelf leren kennen. Je zou bijna denken dat de lockdown aanleiding was om ‘Solitude’ te maken. Toch is dat niet zo. ,,Acht jaar geleden kwam ik op het idee voor deze voorstelling. En een aantal jaren later werd ik door nare omstandigheden op mezelf teruggeworpen.” Dat neemt niet weg dat de voorstelling mede dankzij corona prima in deze tijd past. ‘Solitude’ kreeg bovendien pas in coronatijd de uiteindelijke vorm.
Spiegels, licht en donker, muziek en scenografie ondersteunen de danser bij het uitbeelden van de thematiek. Of het publiek de thematiek van ‘Solitude’ exact kan benoemen, weet Chi niet. Maar dat maakt hem niet uit. ,,Ik ga niet bepalen wat het publiek moet ervaren. Waar het mij altijd om gaat, is dat er iets met je gebeurt. Dat er emoties ontstaan. Het kan heel goed zijn dat je het niet precies begrijpt, maar dat er van binnen toch iets bij je wordt geraakt.”
Van hiphop tot dans in stilte
De vraag of ‘Solitude’ in het hokje hiphop thuishoort, beantwoordt hij in eerste instantie met een glimlach. ,,Ik denk dat de die-hard fans van hiphop zullen zeggen dat het geen hiphop is. En dat begrijp ik, want ik ben uit mijn comfortzone gestapt. Bij hiphopdans is muziek bijna altijd wel het vertrekpunt, terwijl bij ‘Solitude’ de dans en het gevoel meer het vertrekpunt zijn. Ook heb ik in ‘Solitude’ voor stiltes gekozen. Je hoort dus niet steeds muziek. Ik heb geleerd de stilte te omarmen. Dat neemt niet weg dat er ook hiphop-elementen in zitten. Want: eens een hiphopper, altijd een hiphopper.”