Graffiti kenmerkt zich van oudsher door mannelijke territoriumdrift. Én het is niet ongevaarlijk. Want als je graffiti op een trein spuit, moet je er wel voor zorgen dat je niet gepakt wordt. Maar de straatcultuur verandert. Talentvolle vrouwen zijn ook welkom en er zijn broedplaatsen waar je je kunt ontwikkelen en exposeren. Aan de Oude Kraan (vlakbij ArtEZ) zit sinds kort zo’n broedplaats: BOKA.
Tekst: Basti Baroncini
Foto’s: Ayisha Aasiya-Bey en Sascha
“Streetart vindt z’n oorsprong in de graffiticultuur,” zegt medeoprichter van BOKA Bastiaan van Brakel. “Van oudsher is het mannelijke territoriumdrift: ’s nachts op pad om ervoor te zorgen dat jouw kunstuitingen door zo veel mogelijk mensen worden gezien. Soms met gevaar voor eigen leven, omdat je het natuurlijk doet op plekken waar je moeilijk bij komt… én waar het niet mag.”
Arnhem kent een relatief grote scene, zegt Van Brakel: “Dat komt natuurlijk ook door de kunstacademie in de stad. Creativiteit is breed aanwezig hier. De gemeente wil soms wel meedenken, maar andere steden zijn er al veel verder mee. Zo wordt in Amsterdam elke muurschildering eerst beoordeeld op kunstzinnigheid, voordat-ie eventueel wordt weggehaald. En wat je óók ziet: de scene wordt vrouwelijker. Zo hebben wij hier Roos rondlopen, een ongelofelijk getalenteerd meisje van 19 jaar, die echt te gekke dingen maakt.”
BOKA
Zoals het een broedplaats betaamt, kan er van alles. Om te beginnen is BOKA een galerie. “De artiesten komen oorspronkelijk allemaal van de straat. En daar zijn ze gaan kijken: hoe kunnen we die stijl meer toegankelijk maken voor binnen. Al voor 25 euro kun je een klein origineel kopen, maar de écht grote panelen gaan weg voor drieduizend euro. Natuurlijk kun je hier ook terecht voor al je spuitbussen en merchandise.”
Daarnaast is BOKA vooral een plek waar mensen elkaar kunnen ontmoeten. “Zo is het lunchcafé dé plek om te genieten van de vegetarische kaart van Pick-up Catering, waar Karin Berentzen de heerlijkste gerechten maakt. Wij organiseren evenementen om contacten tot stand te brengen, maar faciliteren ook heel graag als andere mensen iets tofs willen organiseren. We staan overal voor open. De geuzennaam is niet voor niks Bij Ons Kan Alles.”
Graffitiworkshops
Ook leuk zijn de graffitiworkshops. “Eerst leer je wat over de geschiedenis van graffiti. Vervolgens maak je samen een schets en vertellen we je over spuitbussen. Vervolgens ga je samen aan de slag onder begeleiding van een professionele graffitiartiest. Aan het eind kan die professional er met een paar simpele ingrepen voor zorgen dat het écht al een leuk stuk wordt. Vaak zie je trouwens dat degene die zegt dat-ie het niet kan, uiteindelijk het meest creatief is.”
De workshop duurt een uur of twee en is bedoeld voor iedereen. “Voor een kinderfeestje is het leuk, maar we hebben ook teambuildingdagen van bedrijven. Samen aan een kunstwerk werken is heel verbindend. De leukste feestjes zijn vrijgezellenfeestjes. Met een biertje erbij samen dingen maken. Na afloop zetten we de draaitafel neer, want je kunt hier ook een behoorlijk goed feestje bouwen.”
‘Typisch Klarendal’
In november komt de EO met de twaalfdelige documentaireserie ‘Typisch Klarendal’. Daarin is onder andere straatkunstenaar Sjacco Dubois te zien. Daarom is er van 4 tot en met 25 november in BOKA een speciale tentoonstelling ingericht van (onder meer) zijn werk. ‘Typisch Klarendal’ start op 26 november en is drie weken lang van maandag t/m donderdag om 19.15 uur te zien op NPO 2.
BOKA is gevestigd aan de Oude Kraan 20 in Arnhem.
Openingstijden: maandag t/m vrijdag 8.30-17.30 uur. Zaterdag 11.30-17.30 uur.
Neem ook een kijkje op de website.