Iedere maand vragen wij Arnhemmers om onze oren en ogen te zijn tijdens evenementen, festivals, exposities en voorstellingen. Jeroen Hardeman bezocht de expositie ‘Nieuw Licht’ in Museum Bronbeek en deelt zijn ervaring middels deze blog.
75 Jaar na het overlijden van Wilhelm Bleckmann (1853 – 1942) wordt een groot deel van zijn collectie over Nederlands-Indië bijeengebracht voor een expositie. Deze expositie kan natuurlijk maar op één plek in Arnhem tentoon gesteld worden; museum Bronbeek. 50 Schilderijen van voornamelijk het eiland Java zijn hier in de expositie ‘Nieuw Licht’ tot september te bewonderen.
Wilhelm ‘Willem’ Christiaan Constant Bleckmann, in 1853 in Batavia geboren als zoon van een KNIL-officier, wilde altijd al schilder worden maar verdient de kost als ambtenaar. Tijdens een verblijf in Nederland in 1877 volgt hij schilderlessen aan de Rijksacademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam.
Lopend over het rustgevende landgoed van Museum Bronbeek, leiden de voetpaden je rechtstreeks naar het museum. Je betreedt het imposante pand en vindt vrijwel direct de beschrijving van de expositie ‘Nieuw Licht’ op de muur voor je. De tentoonstelling is opgesplitst in twee lange wandelgangen die volhangen met schilderijen over Nederlands-Indië.
In de rechter gang vond ik de eerste werken van Bleckmann over Nederlands-Indië, gecategoriseerd als ‘romantisch’. Deze schilderijen dateren tussen 1872 en 1873 en de nadruk ligt op tropische flora. De dieptewerking in deze schilderijen is ver te zoeken maar dat betekent niet dat de kunstwerken niet gedetailleerd zijn. Zo heb ik lang staan kijken naar een portret waarin de ogen zo realistisch geschilderd waren dat het bijna betoverend was. Ik was enorm onder de indruk hoe Bleckmann het gevoel van realiteit wist te weerspiegelen. Ik heb niet veel verstand van kunst maar heb er altijd wel iets over te zeggen. Tijdens het rondlopen op deze tentoonstelling was ik muisstil en dat wil iets zeggen.
“Nu maakt juist de eenvoud, de argeloosheid, de natuurlijkheid van Bleckmann’s vroege uitingen allereerst de aantrekkelijkheid ervan uit. Zoo sober en oprecht, zoo kinderlijk simpel en zonder eenigen schijn of moedwillige bedoeling, wordt niet elken dag geschilderd.’ – Jos de Gruyter (1899-1979).
In de linker gang heb ik gekeken naar de ‘impressionistische’ werken van Bleckmann. In dit deel van de expositie merkte ik duidelijk dat de schilder groeide als kunstenaar en meer op het doek durfde te vertonen. Bleckmann kreeg meer oog voor eenvoud. De ongerepte natuur, met in de verte een klein huisje, leverde hem al genoeg inspiratie op. “Deze stukken zijn contrastrijk, kleurig en ‘raak’ geschilderd”, aldus de omschrijving naast de schilderijen. Deze nederige vorm van inspiratie leerde mij dat, hoe simpel iets ook lijkt in het leven, het stiekem toch iets wonderbaarlijks kan zijn zonder dat je het meteen door hebt. Meer mensen zouden de wereld moeten zien zoals hij deed; overal inspiratie vandaan halen en ‘simpele dingen’ meer leren waarderen.
Over de details van de schilderijen kan ik nog uren doortypen maar ik raad je aan om zelf een kijkje te gaan nemen deze zomer. Je kunt dan niet alleen deze geweldige werken van Bleckmann bestuderen maar ook nog heel veel leren over oud Nederlands-Indië! De expositie ‘Nieuw Licht’ is nog te zien tot 10 september 2017 in Museum Bronbeek